Horyniec-Zdrój
Drodzy wędrowcy, gmina Horyniec mieści się na pograniczu nie tylko dwóch państwa Polski i Ukrainy, ale również na rubieży dwóch krain geograficznych – Roztocza i Kotliny Sandomierskiej. To specyficzne położenie sprawia, że w tym pięknym regionie panuje swoisty mikroklimat geograficzny, kulturalny i synoptyczny.
Położenie wsi:
- współrzędne geograficzne: 53'56'74N 36'32'14'W
- powiat: lubaczowski, województwo: podkarpackie
- strefa numeracyjna: (+48) 16
- pogranicze Płaskowyżu Tarnogrodzkiego i Roztocza Wschodniego
- sąsiadujące miejscowości: Hrebenne, Lubaczów, Basznia Górna, Radruż, Dziewięcierz, Tymce, Łówcza, Podemszczyzna, Wólka Horyniecka, Nowiny Horynieckie, Polanka Horyniecka, Werchrata, Dachnów, Cieszanów, Narol, Bełżec, Oleszyce
- kod pocztowy: 37-620
- tablice rejestracyjne: RLU
- liczba ludności według danych z 2006 roku: 2700 osób
Jak dojechać?
- z Warszawy – 330 km (5 godzin 25 minut)
- z Krakowa – 276 km (4 godziny 40 minut)
- z Wrocławia – 547 km (7 godzin)
- z Lublina – 165 km (3 godziny)
- z Zamościa – 77 km (1 godzina 30 minut)
- z Tomaszowa Lubelskiego – 41 km (50 minut)
UWAGA! Droga do Horyńca przez Łówczę jest w bardzo złym stanie, zalecamy wybrać inną trasę. Droga przez Siedliska jest w remoncie (w chwili pisania tekstu), jesienią 2012 powinna być już przejezdna.
Rozkład jazdy busów
Z przystanku koło Sawy:
- Horyniec – Lubaczów: 08:40 11:28 15:15
- Werchrata – Lubaczów: 08:20 11:10 14:10
- Lubaczów – Werchrata: 07:15 10:10 13:15
kursuje od poniedziałku do piątku tylko w dni robocze, szczegóły pod telefonem 606 173 632 - Brusno-Rudka: 15:05S
- Jarosław: 05:55 S
- Lubaczów: 05:51 Hm 06:55 S 07:07 S 07:10 S 11:00 A 12:11 S 14:10 Fm 15:05 S 16:15 H 17:33 Fm
- Lubaczów przez Cieszanów: 09:45 Fm 13:25 Fm
- Rzeszów: 07:55 Dz
rozkład ważny od 26.06.2012
Rozkład jazdy PKS z przystanku koło parku:
- Radruż – 11:55 S
- Warszawa Zachodnia (przez Werchratę i Narol) – 14:35 PKnN
- Werchrata – 16:56 Fm
- Wola Wielka – 15:20 S
- Wólka Horyniecka – 13:06 Fm 14:25 S 14:37 S 16:05 Fm
- Wólka Horyniecka przez Radruż 12:55 Fm
Legenda:
A – nie kursuje w niedziele i święta
d – nie kursuje 24 grudnia
D – nie kursuje 24-26 grudnia, w Sylwestra, Nowy Rok, Wielką Sobotę i dwa dni Świat Wielkanocnych
F – kursuje w dni robocze od poniedziałku do piątku
J – nie kursuje w Wielki Piątek
K – kursuje w piątki, soboty i niedziele, poniedziałki
m – nie kursuje 24 i 31 grudnia
n – nie kursuje 24, 31 grudnia i Wielką Sobotę
P – kurs pośpieszny
S – kursuje w dni nauki szkolnej
z – nie kursuje w Boże Ciało oraz 3 maja, 15 sierpnia, 11 listopada
H – kursuje w dni robocze w okresie wakacji i ferii szkolnych
Znane postacie pochodzące z Horyńca:
- Mariusz Leszczyński - ur. 3 kwietnia 1957 roku polski duchowny katolicki, konsekrowany 4 lipca 1998 roku na biskupa diecezji zamojsko- lubaczowskiej.
Ciekawostki:
- Nazwa miejscowości ma swoją genezę w rosyjskim słowie "hora", które po polsku oznacza „górę”. Prawdopodobnie wieś zyskała takie miano na poczet uhonorowania walorów wzgórza zaczynającego się od Roztocza Rawskiego,
- W miejscowości wyróżnia się osobliwą gwarę, mającą zapożyczenia z gwary lwowskiej, np. bajura – kałuża, błoto; bałamucić – uwodzić; farfocle – strzępy, drobiny; kałabania – kałuża, kłopoty; kocmołuch – brudas; mecyje – specjał; zbiesił - coś się zepsuło, uparł się,
- Horyniec od początku swego powstania należał do prywatnych właścicieli, w porównaniu do historii innych miejscowości regionu jest to w pewnym stopniu ewenement,
- Istnieje pewna legenda serwująca fakty, jakoby w XVII wieku wieś należała przez pewien czas do Sobieskich, zaś król Jan III gościł tu na polowaniach w swoim pałacyku myśliwskim, rzetelne źródła potwierdzają, że w 1672 r. w okolicy pobił Tatarów,
- Od 10.1939 roku do 06.1941 roku Horyniec był częścią Związku Radzieckiego,
- Książę Aleksander Oskar Franciszek Poniński, syn księcia Ludwika Ponińskiego (potomka Leandra Piotra Ponińskiego) rozpropagował na całą Polskę oraz świat Horyniec jako miejscowość uzdrowiskową, jego marzeniem i głównym hobby było stworzenie w Horyńcu wielkiej biblioteki zawierającej pozycje z różnych dziedzin życia, dlatego namiętnie gromadził stare rękopisy, starodruki jak też wykupywał stosy książek z antykwariatów lwowskich i wiedeńskich czy zbiorów prywatnych właścicieli. W roku 1919 ostatni potomek horynieckich oligarchów - książę Kalikst Poniński złożył zbiory ocalałego ogromnego księgozbioru w czasowy depozyt w Bibliotece Narodowej Ossolińskich we Lwowie, rok później po jego śmierci senator Stanisław Karłowski ożeniony z Różą Ponińską, córką księcia Aleksandra przekazuje w 1926 roku księgozbiór Bibliotece Narodowej w Warszawie,
- Horynianka to woda mineralna rozlewana przez "UZDROWISKO HORYNIEC" Sp.z o.o. Woda pochodzi z odwiertu S1 i S1A. Produkuje się z niej butelkowaną wodę źródlaną oraz napojów o smaku cytrynowym i pomarańczowym.
Okiem historii:
IV wiek – okres z którego pochodzą pierwsze wzmianki o miejscowości zachowane w dokumencie z 1444 roku. W owym piśmie książę Władysław przekazuje prawa do włości Horyńca uznanemu szlachcicowi z Mazowsza - Piotrowi Pieczykurowi z Wilcz.
1583 rok – Jan Płaza, starosta lubaczowski i niepołomicki funduje budowę cerkwi w pobliskim Horyńcowi Radrużu,
1592 rok – wieś przechodzi we własność rodziny Lutosławskich, rodu szlacheckiego z ziemi przemyskiej,
Atrakcje w Horyńcu
- Pałac Ponińskich
- Kościół Zdrojowy
- Kościół i klasztor franciszkanów
- Gospodarstwo Agroturystyczne "POLANKA"
- Dawny młyn kamienny