Cmentarzysko kurhanowe w Guciowie

Jak śpiewał Mieczysław Szcześniak w "Dumce na dwa serca" – "przez kurhany spopielałe, przez chutory w ogniu całe..." – stepy wschodnie były pokryte tego typu mogiłami.

Chcąc zrozumieć rangę tego niestereotypowego zabytku, dowiedzmy się najpierw co to jest kurhan.

Co to jest kurhan?

Kurhany to tzw. dawne mogiły. W minionych wiekach zmarłych chowano bowiem w pochówkach kurhanowych mających nasypy o średnicy od kilku do kilkunastu metrów, bądź w mogiłach płaskich nie rysujących się w terenie.

Kurhany wykonywano zatem na rodzaj kopca uzyskanego z ziemi w kształcie stożka lub półkola. Do takich mogił wprowadzano elementy z drewna lub z kamienia.

Pod kopcem, podobnie jak w przypadku dzisiejszych grobowców, znajdowała się komora w której grzebano szczątki. Zależnie od okresu oraz tradycji ciało składano do grobu w całości lub po spaleniu.

Co ciekawe, komory grobowe niejednokrotnie były wykuwane w litej skale i posiadały kilka pomieszczeń.

Wzgórze Kościółek tzw. Zamczysko w Suścu

Choć nazwa wzgórza nietypowa, to jedna doskonale oddaje charakter tego miejsca. Kościółek jest wzniesieniem o wysokości 246 m n.p.m. i oplatają je dwa cieki wodne, mianowicie są to rzeka Tanew oraz potok Jeleń. Archeolodzy odkryli tu pozostałości po grodzisku, które było zamieszkiwane przez osadników w VIII-IX w. Sam gród datuje się na XII-XIII w.

Znawcy uważają, że grodzisko to stanowiło pewnego rodzaju schron, zamieszkiwany podczas najazdów wrogich nacji, stąd taki rozrzut czasowy wśród odnalezionych tam eksponatów.

Wzniesienie spojone było dawniej z wierzchowiną nazywaną dziś Smoki, obecną po drugiej stronie potoku Jeleń. Zawirowania dziejowe sprawiły jednak, że powstał tu przekop i podzielił ten płaskowyż.

Ustalono, iż gród mieścił się na powierzchni 1,5 hektara, na których mieściły się spichlerze, magazyny żywnościowe i narzędziowe.

Krąży również legenda mówiąca jakoby mieścić się tu miał zamek rycerza Gołdapa, ale posłuchajcie sami...

"Dawno, dawno temu żył rycerz Gołdap. Przybywszy na piękne, dziewicze tereny obecnego Roztocza, postanowił wraz z ukochaną osiedlić się na nich. I tak powstał na wzgórzu potężny gmach zamku, otoczony grodziskiem. Lata mijały, aż na świat przyszła córka rycerza - piękna dziewczynka którą nazwano Tanewe. Wyrosła ona na bardzo urodziwą młodą damę. Niestety nastał czas najazdów i Tatarzy łupiąc i mordując, napadli również na zamek Gołdapa. Los chciał, że rycerz przebywał wtenczas poza zamkiem i choć broniono go z zaciekłością, został on przejęty przez łupieżców i sztuką podstępu spalony.

Kaplica Pod Dębami w Górecku Kościelnym

Zwiedzając zabytki Górecka Kościelnego nie sposób nie zachwycić się urokiem starej kaplicy usytuowanej trochę ponad 200 metrów za sanktuarium, idąc w kierunku kapliczki na wodzie. Wzniesiono ją w 1881 roku pomiędzy dwoma, zabytkowymi już dziś dębami.

Przekazy ustne głoszą, że stały dwie kaplice w tym miejscu. Pierwszą zbudowano w 1648 roku jednocześnie z kaplicą na wodzie przy rzeczce Szum. Zaś przypuszczalnie obecną kaplicę, którą możemy oglądać wzniesiono na miejscu starej po 1881 roku. Widocznie mieszkańcy, tudzież księża stwierdzili, że kaplica wymaga generalnej renowacji.

Fundamenty ówczesnej, choć już i tak bardzo starej kapliczki w Górecku Kościelnym wykonano z kamienia polnego na planie prostokąta. Drzwi wejściowe umieszczono zaś na ścianie wschodniej.

Cały budyneczek, tj. konstrukcję szkieletową, ściany, dach, podłogę, wykonano z drewna, dokładniej z sosny. Konstrukcja jest po zewnętrznej stronie oszalowana zmyślnie zaprojektowanym wzorem listwowania na deskach przybijanych pionowo. Podmurówkę zdobi mały okap, a całość wieńczy dwuspadowy dach z trójpołaciowym wykończeniem. Według opisów, pokrycie kaplicy wymieniono z pierwotnego gontu na blachę w 1987 roku.

Gospodarstwo Agroturystyczne POLANKA

Czyż można wyśnić sobie piękniejsze połączenie niż cudowne roztoczańskie krajobrazy i konne wyprawy w odkrywaniu nieznanego? Spragnionych takich wrażeń i aktywnego wypoczynku w siodle zapraszają właściciele gospodarstwa agroturystycznego "POLANKA" w Horyńcu-Zdroju.

"POLANKA" to stadnina, która prowadzi dla swoich dużych i małych gości zajęcia na koniach. Pod czujnym okiem doświadczonych instruktorów zapewnia komfort nauki i doskonalenia technik jazdy konnej.

Ponadto właściciele zapewniają też bazę noclegową - 15 miejsc. Całość sprawia, że jest to doskonałe miejsce na wypady po całym Roztoczu. Liczne atrakcje w okolicy, jak chociażby skamieniałe pnie drzew mioceńskich, Rezerwat Kobyle Jezioro, park zdrojowy z lat 30 XX w. czy wreszcie schrony bojowe na Hrebciance sprawiają, że nie można się tu nudzić.

W ofercie dla turystów przygotowano ciekawe plany wycieczek. Każdy dobierze coś dla siebie: Roztoczańskie Wąwozy (przejazd głębokimi roztoczańskimi wąwozami), Śladami zapomnianych wiosek (pozostałości po ukraińskich wioskach), Monasterz (trasa do ruin klasztoru na wzgórzu), Wzgórze Wielki Dział (przejazd obok bunkrów Lini Mołotowa). Każda z tych wycieczek to jak niezwykła przygoda, która może stać się naszym udziałem. To także wyprawa w przeszłość.

Zespół Rezydencji Plenipotenta Ordynacji - Zwierzyniec

Zespół składa się z kilku budynków:

a) Gmach główny wybudowany w drugiej połowie XIX w. Ówcześnie mieści się w nim szkoła. Cały budynek składający się z jednego piętra wymurowano na planie prostokąta w stylu późno klasycystycznym. Oś centralna fasady wyodrębniona jest subtelnym ryzalitem z portykiem toskańskim, całe zdobienie wieńczy trójkątny szczyt. Budynek ma dwuspadowy dach, zaś boczne elewacje zdobią trójkątne szczyty. Wewnątrz niego mieści się trzybiegowa, wystawna klatka schodowa z żeliwnymi zdobieniami. Budynek jest wpisany w rejestr zabytków pod numerem Z A/324.

b) Budynek boczny, podobnie jak główny gmach wzniesiono w tym samym okresie w stylu późno klasycystycznym. Posiada jedno piętro. Jest to wymurowana na planie prostokąta kamienica, kunsztownie otynkowana. Obecnie mieści się w nim internat szkolny. Budynek jest wpisany w rejestr zabytków pod numerem Z A/324.

c) Budynek boczny zwany "Prałatówką" – ówcześnie mieszczą się tam prywatne mieszkania.

Zwierzyńczyk - park w Zwierzyńcu

Projekt "Zwierzyńczyk" znany pod oficjalną nazwą jako: "Zabytkowy układ wodno-pałacowy w Zwierzyńcu wraz z zagospodarowaniem turystycznym" współfinansuje Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego.

To kompleks nowo powstałego parku mieszczący się za szkołą w Zwierzyńcu. Na modernizację parku miastu udało się pozyskać fundusze z Unii Europejskiej. I w ten sposób mieszkańcy jak i odwiedzający to miasto turyści mogą cieszyć się pięknem subtelnych i urokliwych alejek, biegnących pośród uregulowanych zbiorników wodnych.

Aby zapewnić bezpieczeństwo, w parku zamontowano monitoring (obecnie 16 kamer, 4 hot-Spoty) i oświetlenie, zaś aby inwestycja mogła cieszyć się mianem atrakcji na miarę XXI wieku, w "Zwierzyńczyku" udostępniono darmowy, bezprzewodowy Internet oraz Infokiosk z dostępem do sieci.

Aby wiedzieć, ile turystów odwiedza park, projektanci wkomponowali też w jego architekturę 2 punkty pomiaru przepływu ludności.

Browar w Zwierzyńcu

Obiekt zespołu browaru wymurowano ponad 200 lat temu, w 1806 roku, jest on wpisany jako zabytek pod numerem A/392.

Całość architektoniczną centralnego budynku wzniesiono na planie podkowy z asymetrycznym budynkiem suszarni słodu, przy której mieści się pokaźnych rozmiarów komin.

Cały obiekt ma trzy kondygnacje, jest otynkowany, pokrycie stanowi dach dwuspadowy z blachy. Okna wykonano jako półkola, a na ostatniej kondygnacji na tych półkolach projektant dodał jeszcze opaski.

Wewnątrz browaru znajdują się: maszyny warzelni, suszarni słodu, fermentownia, słodownia, magazyny oraz urządzenia towarzyszące. Za budynkiem głównym umiejscowiono kotłownię, budynki warsztatowe i towarzyszące.