Park Krajobrazowy Pogórza Przemyskiego

Został utworzony w 1991 roku na obszarze 61.862 ha i jest trzecim co do wielkości parkiem w Polsce. Położony na styku Karpat Zachodnich i Wschodnich jest porośnięty w 64% lasem. Liczne wzniesienia wznoszą się do około 600 m.n.p.m. Jodły i buki rosną w wyższych partiach Pogórza, szczególnie w paśmie Turnicy. Na terenach położonych niżej, rosną lasy liściaste, w których występują dęby, lipy drobnolistne, graby oraz klony. Doliny wielu rzek i potoków są porośnięte przez łęgi, w których występują wiązy, jesiony i dęby szypułkowe. Jednak najczęściej występującym zbiorowiskiem jest buczyna karpacka z bukami, jodłami, świerkami, wiązami górskimi czy jaworami. W pobliżu Rybotycz i Makowej rozciągają się zbiorowiska kserotermiczne, przypominające ukwiecone stepy. Krajobraz urozmaicają przepiękne przełomy Sanu oraz odkrywki fliszu karpackiego.

Roślinność

W Parku występuje ogromna ilość roślin naczyniowych – około 900 gatunków, z czego 47 podlega ochronie całkowitej. Są to m.in. kłokoczka południowa, lilia złotogłów, wawrzynek wilczełyko, widłak jałowcowaty, skrzyp olbrzymi, różne gatunki storczyków czy bluszcz pospolity. Rzadkimi i narażonymi na wyginięcie roślinami są również: bylica piołun, zaraza gałęzista, dziewanna austriacka, dzwonecznik wonny, pszeniec grzebieniasty, ostrożeń siedmiogrodzki, storczyk cuchnący, buławnik czerwony oraz wiele innych.

Fauna Parku

Żyje tu wiele gatunków ryb, płazów, gadów, ptaków i ssaków, wiele z nich wpisano do czerwonej księgi gatunków zagrożonych wyginięciem (np. orlik krzykliwy, orzeł przedni, puchacz, puszczyk uralski, żbik, bóbr europejski). W Parku gnieździ się wiele ptaków drapieżnych, oprócz wspomnianych m.in. jastrzębie, pustułki, puchacze, sowy. Płazy są reprezentowane są traszkę karpacką – jedyny, spośród kręgowców, endemit występujący na tym terenie. Z gadów występują jaszczurki czy żmije zygzakowate. Z ssaków można często się natknąć na jelenie karpackie, sarny, dziki, rysie czy żbiki. Na terenie Parku żyje również 17 gatunków chrząszczy, krocionogów i ślimaków, które są endemitami.

Formy ochrony przyrody

Rezerwat Broduszurki chroni torfowiska z borem bagiennym, w którym występują rzadkie gatunki roślin, owadów, płazów, gadów i ptaków. Rezerwat Brzoza Czarna ma za zdanie chronić naturalne stanowiska tego drzewa. Krępak zachowuje las jodłowo-bukowy razem z typowym dla buczyny karpackiej runem. Kalwaria Pacławska również chroni las jodłowo-bukowy. Rezerwat Kopystanka ochrania niezalesiony szczyt góry z trawami kserotermicznymi oraz zalesionym zboczem południowym, gdzie rosną stanowiska buczyny karpackiej. W rezerwacie występuje ostrożeń siedmiogrodzki, tymotek Bohemera, przetacznik ząbkowany i wiosenny. Leoncina ochrania kłokoczkę południową. Las jodłowy z cechami lasu naturalnego jest ochraniany wraz z ciekawymi ptakami drapieżnymi i płazami w Reberce. W rezerwacie leśno-krajobrazowym Przełom Hołubli ostoję znalazły jelenie, sarny, dziki, wilki, lisy, dzięcioły, myszołowy, puszczyki uralskie, salamandry plamiste, traszki górskie. Turnica chroni stary fragment puszczy bukowo-jodłowej. Istnieje również 150 obiektów przyrody objętych ochroną. Są to przede wszystkim lipy oraz dęby.

Zwiedzanie Parku

Park można zwiedzać pieszo, wędrując po szlakach: czerwonym (biegnie przez Pogórze Przemyskie), niebieskim (lasy, malownicze miejscowości z zabytkami kultury), górskim żółtym (przyrodniczy), zielonym górskim (biegnie przez kawałek puszczy karpackiej), czarnym (tylko kawałek biegnie przez Park, jest prawobrzeżnym szlakiem fortecznym Twierdzy Przemyśl) oraz Pątniczym im. Jana Pawła II (biegnie od Przemyśla do miejsca kultu w Kalwarii Pacławickiej). Na terenie Parku istnieje także 9 ścieżek dydaktycznych. 3 w rezerwatach: Brodoszurki (Winne-Podbukowina), Krępak (Krępak), Przełom Hołubli (Dolina Hołubli). Pozostałe to Kopaniny, Na Łomnej, Bobrowa Dolina, Pomocna Woda, Kamionka oraz do Ralla. Na terenie Parku utworzono 102 użytki ekologiczne, a także 16 stanowisk dokumentacyjnych. Park Krajobrazowy Pogórza Przemyskiego można również zwiedzać na rowerze, na grzbiecie konia lub płynąc kajakiem po Sanie. Wędkarze mogą zarzucić wędki w licznych i krystalicznie czystych rzekach i potokach. Na wiosnę i w lecie z Przeworska do Dynowa można przejechać się kolejką wąskotorową. Jesienią coś dla siebie znajdą w lasach grzybiarze. Zimą panują dogodne warunki do narciarstwa.